Historia krwiodawstwa
Upuszczanie krwi
Upuszczanie krwi opierało się na starożytnym systemie medycyny, w którym krew i inne płyny ustrojowe uważano za "humory". Ich odpowiednia równowaga miała zapewniać zdrowie.-
Egipcjanie używają upuszczania krwi ok. 2500 roku p.n.e.
Ilustracja z grobowca w Memfis (Egipt) przedstawia pacjenta krwawiącego ze stopy i szyi. Chociaż upuszczanie krwi było często zalecane przez lekarzy, dokonywali go fryzjerzy. Obecnie proces ten symbolizują czerwono-białe paski często montowane przed salonami barberów.
-
Wydanie Draculi przez irlandzkiego autora Brama Stokera 1897 r.
Historia o Darculi jako kwintesencja powieści o wampirach, stanowi podstawę współczesnych dzieł literackich o wampirach. Na stałe w wyobrażenia ludzi na całym świecie wpisało się pobieranie krwi od żywych w celu podtrzymania "życia" nieumarłych.
-
Kwestionowane medycznie upuszczanie krwi Późny XIX w.
Korzyści płynące z upuszczania krwi zaczęły być poważnie kwestionowane w drugiej połowie XIX wieku. Niektórzy nadal uważali je za korzystne w niektórych sytuacjach, na przykład przy "oczyszczaniu" zakażonej lub osłabionej krwi czy zatrzymaniu krwotoku. Niektóre formy upuszczania krwi przetrwały do XX wieku.
Transfuzje
-
Pierwsza historyczna próba transfuzji 1492 r.
Krew trzech 10-letnich chłopców została wlana przez usta papieżowi Innocentemu VIII, gdy zapadł w śpiączkę. Papież i chłopcy zginęli.
-
Pierwsza zarejestrowana ludzka transfuzja 1667 r.
Pierwsza w pełni udokumentowana transfuzja ludzkiej krwi została przeprowadzona we Francji. Lekarz króla Ludwika XIV przetoczył krew owcy 15-letniemu chłopcu, który przeżył.
-
Pierwsza zarejestrowana transfuzja z człowieka do człowieka 1818 r.
Brytyjski położnik i fizjolog James Blundell przeprowadził pierwszą zarejestrowaną transfuzję krwi między ludźmi. Wstrzyknął pacjentowi cierpiącemu na wewnętrzne krwawienie 12 do 14 uncji (ok. 350-420 ml) krwi od kilku dawców. Pacjent zmarł po początkowej poprawie.
-
Odkrycie trzech głównych grup krwi 1901 r.
Odkryto trzy główne ludzkie grupy krwi - A, B i C, którą później zmieniono na 0. Badania pokazały regularny wzorzec reakcji, który występował po zmieszaniu surowicy i czerwonych krwinek z początkowego zestawu sześciu próbek krwi.
-
Odkrycie czwartej grupy krwi 1902 r.
Zidentyfikowano czwartą grupę krwi - AB.
-
Pierwsze użycie próby krzyżowej 1907 r.
Próba krzyżowa sprawdza krew dawców i biorców pod kątem oznak niezgodności.
-
Pierwsza niebezpośrednia transfuzja 1914 r.
Pierwsze transfuzje musiały być wykonane bezpośrednio od dawcy do biorcy przed koagulacją. Naukowcy odkryli, że dodanie cytrynianu sodu do krwi zapobiegnie jej krzepnięciu. Dodanie antykoagulantu i chłodzenie krwi umożliwiło przechowywanie jej przez wiele dni, otwierając drogę do tworzenia banków krwi.
-
Pierwszy bank krwi 1917 r.
Lekarz wojskowy przed bitwą pod Cambrai (w czasie I Wojny Światowej) pobierał i przechowywał krew typu 0 z roztworem glukozy i cytrynianu.
Wpływ wojny
-
W Londynie powstaje służba krwiodawstwa 1922 r.
Wolontariusze zgłaszali się na całodobowe dyżury telefoniczne, by przybyć do lokalnego szpitala w celu oddania krwi, gdy zajdzie taka potrzeba. Wszyscy ochotnicy byli badani pod kątem chorób oraz grupy krwi, a ich nazwiska były wpisywane do rejestru telefonicznego.
-
Pierwsza sieć placówek przechowujących krew 1930 r.
Sowieci jako pierwsi stworzyli sieć placówek do gromadzenia i przechowywania krwi do transfuzji w szpitalach.
-
Pierwsze szpitalne ośrodki krwiodawstwa 1935 r.
Klinika Mayo w Rochester w stanie Minnesota (USA) jako pierwsza zaczęła przechowywać krew i wykorzystywać ją do transfuzji w warunkach szpitalnych w USA.
-
Obsługa transfuzji krwi w Barcelonie 1936 r.
Służba ds. transfuzji krwi w Barcelonie pobierała krew, badała ją, łączyła według grup krwi oraz przetwarzała i przechowywała w butelkach w warunkach chłodniczych. Pojazdami wyposażonymi w lodówki transportowano krew do szpitali pierwszej linii podczas hiszpańskiej wojny domowej.
-
Odkrycie czynnika Rh 1939-1940 r.
Odkryto czynnik Rh i zidentyfikowano przeciwciało wywołujące martwe urodzenia jako anty-Rh.
-
USA wysyłają osocze krwi do Wielkiej Brytanii 1940 r.
Stany Zjednoczone przetwarzały, testowały i przechowywały osocze, które wysyłały do Wielkiej Brytanii.
-
Czerwony Krzyż organizuje pobór osocza krwi dla ofiar wojny 1941 r.
Czerwony Krzyż zgodził się na zorganizowanie cywilnej służby krwiodawstwa w celu pobrania osocza krwi na potrzeby działań wojennych.
-
Wykrycie przypadków zapalenia wątroby przez transfuzje 1943 r.
Pierwszy opis zapalenia wątroby przenoszonego przez krew podczas transfuzji
-
Opracowanie plastikowego worka na krew 1948 r.
Opracowanno plastikowy worek, który zrewolucjonizował pobieranie krwi.
-
Opracowano krioprecypitat 1965 r.
Odkryto, że powoli zamrażane osocze, daje złogi o wysokiej zawartości czynnika VIII. Stwierdzono, że złogi te, zwane krioprecypitatem mają znacznie większą siłę krzepnięcia niż osocze. Rozpoczęto podawanie go chorym na hemofilię, aby zatrzymać epizody krwawienia.
-
Test na wirusowe zapalenie wątroby typu B 1971 r.
Opracowany został test na przeciwciała przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B, który pozwala identyfikować zakażonych dawców.
W dobie AIDS
-
Pierwszy przypadek AIDS 1981 r.
Odnotowano pierwsze przypadki zespołu początkowo zwanego GRID (Gay-related Immunodeficiency Disease), ze względu na jego występowanie wśród gejów. Później zmieniono jego nazwę na AIDS (zespół nabytego niedoboru odporności).
-
Teoria przenoszenia AIDS przez krew 1982 r.
Kiedy chorzy na hemofilię również zaczęli wykazywać objawy GRID, rozwinęła się teoria, że może on być przenoszony przez krew.
-
Izolacja wirusa AIDS 1983 r.
Naukowcy wyizolowali wirusa wywołującego AIDS.
-
Pierwsze badanie przesiewowe krwi na AIDS 1985 r.
Pierwsze badanie przesiewowe krwi w celu wykrycia obecności lub braku przeciwciał HIV. Test ELISA jest powszechnie stosowany przez banki krwi i ośrodki przetwarzania osocza.
